Okolice Zielonej Góry mają bardzo długie tradycje winiarskie i co ważne były one kultywowane na tym obszarze nieprzerwanie od XII wieku, kiedy pojawili się tu osadnicy z Flandrii, aż do drugiej połowy XX wieku. Od 1826 roku, w Zielonej Górze funkcjonowała słynna wytwórnia win musujących - Grempler & Co. A.-G. Älteste Deutsche Sektkellerei, którą w 1945 roku nazywano Wytwórnią Win Musujących, później Państwową Lubuską Wytwórnią Win.
Na terytorium obecnego województwa lubuskiego, ważnymi ośrodkami produkcji wina były: Zielona Góra, Gubin i Krosno Odrzańskie oraz w nieco mniejszej skali Żary, Świebodzin i Sulęcin. Specyficzny, miejscowy klimat sprawiał, że krzewy rzadko przemarzały albo czasem brakowało słonecznych dni i owoce nie mogły na tyle dojrzeć, by wino zachwycało swoim smakiem. Ratując honor winiarzy mawiano wówczas, że zielonogórskie wino jest wyjątkowe ze swym cierpkim smakiem i idealnie pasuje do dziczyzny. Były też lepsze lata, w których tamtejsze wina miały wyborny smak i aromat. Niezależnie od rocznika wino było w zielonogórskim nieodłącznym elementem życia mieszkańców, inspiracją dla twórców poezji, piosenek i legend. Żaden inny, kiedyś niemiecki, region winiarski, nie doczekał się aż tylu utworów, a szczególny smak i jakość miejscowego wina stały się kanwą wielu lokalnych legend. Jedna z nich mówiła, iż w Zielonej Górze niepotrzebny był kat. Wystarczył wyrok śmierci i dzban wina, które należało wlać skazanemu i przywiązać go na noc do ławy. Rano wyrok był wykonany, bowiem kwaśne wino przeżarło nieszczęśnikowi żołądek.
Tradycje winiarskie regionu są jego wielkim atutem, którego nie posiada, żadne inne miejsce w Polce. Winiarską przeszłość Zielonej Góry potwierdzają obszerne piwnice starych domów, w których niegdyś przechowywano wino, motywy winnej latorośli na fasadach wielu zabytkowych budynków i niewielka miejska winnica wokół Palmiarni na Wzgórzu Ceglanym oraz ekspozycja Działu Winiarskiego w Muzeum Ziemi Lubuskiej. O tradycjach winiarskich w regionie przypomina także odbywające się od roku 1852 Święto Winobrania – wielkie święto miłośników wina oraz Dożynki Winiarskie w Ochli – niepowtarzalna impreza plenerowa z akcentami historycznymi i kulturowymi.
Długie i piękne tradycje ma tu również enoturystyka. Kiedyś drobni plantatorzy z okolic Zielonej Góry mieli prawo do bezpośredniej sprzedaży swojego wina. O możliwości odwiedzenia winnicy i spróbowania miejscowego trunku informowały wywieszane na bramach wieńce. W dobrych latach, gdy winnice dawały wysokie plony, wino z przydomowych winiarni sprzedawano nie na litry, butelki, czy kieliszki, ale na czas - płaciło się za godziny spędzone w winiarni a pić można było do woli.
Ze względu na nieco łagodniejsze niż w innych częściach Polski warunki klimatyczne, w lubuskich winnicach rzadko można spotkać odmiany hybrydowe. Uprawia się tu głównie szczepy Vitis vinifera (tzw. winorośli szlachetnej). Aktualnie w regionie Zielonogórskim funkcjonuje blisko 40 winnic, większość z nich nie tylko produkuje wino, ale posiada również interesująca ofertę enoturystyczną. Część gospodarstw winiarskich należy do Lubuskiego Szlaku Wina i Miodu – jednego z najdłuższych i najciekawszych szlaków winiarskich w Polce.
W tym regionie znajduje się również największa w Polsce winnica samorządowa, w Zaborze. To największe przedsięwzięcie tego typu w naszym kraju od ponad stu lat. Powstało tam również Lubuskie Centrum Winiarstwa, które spełnia funkcje: reprezentacyjną, turystyczną, rekreacyjna, dydaktyczną i muzealną, ponadto stanowi bazę naukowo-dydaktyczną oraz ośrodek doradztwa dla winiarzy. Wino jest również jednym z głównych elementów strategii promocji i rozwoju województwa Lubuskiego.
Przydatne linki:
Winnice w regionie
